تحصیل به معنای به دست آوردن و نامشروع به معنای غیرقانونی می باشد. تحصیل مال از طریق نامشروع به معنای به دست آوردن مالی است که به روش های غیرقانونی به دست آمده باشد. انجام این قبیل بنا بر قانون اساسی جرم محسوب شده و مجازات های سنگینی در بر خواهد داشت.استفاده از وکیل تحصیل مال از طریق نامشروع در این چنین پرونده ها اهمیت دارد.در ادامه به بررسی این جرم و عواقب آن خواهیم پرداخت.
در ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری آمده است: هر کس به نحوی از انحاء امتیازاتی را که به اشخاص خاص به جهت داشتن شرایط مخصوص تفویض می گردد نظیر جواز صادرات و واردات و آنچه عرفا موافقت اصولی گفته می شود، درمعرض خرید و فروش قرار دهد و یا از آن سوء استفاده نماید و یا در توزیع کالاهایی که مقرر بوده طبق ضوابطی توزیع نماید مرتکب تقلب شود و یا به طور کلی مالی یا وجهی تحصیل کند که طریق تحصیل آن فاقد مشروعیت قانونی بوده است مجرم محسوب و علاوه بر رد اصل مال به مجازات سه ماه تا دو سال حبس و یا جریمه نقدی معادل دو برابر مال به دست آمده محکوم خواهد شد.
مصادیق جرم تحصیل مال نامشروع را می توان در سه عنوان زیر خلاصه کرد:
سوء استفاده از خرید و فروش امتیازاتی که منحصر به افراد خاص می باشد.
تقلب در توزیع کالاهایی که توزیع آنها تابع ضوابط معینی است.
به دست آوردن مال از روش های غیرقانونی
نکات مهم در مورد جرم تحصیل مال نا مشروع
تحصیل مال نامشروع یعنی به دست آوردن هر نوع مال یا دارایی که به روش های غیرقانونی کسب شده باشد و این عمل تنها پول و ارز را در بر نمی گیرد.
منظور از نامشروع بودن عدم مشروعیت شرعی نیست و همان طور که در ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری آمده است به عدم مشروعیت قانونی اشاره دارد.
همان طور که در تعریف این جرم مشخص است، جرم تحصیل مال نامشروع مقید به نتیجه است یعنی تا زمانی که به دست آوردن غیرقانونی مال به نتیجه نرسد و مال تحصیل نشود صرف اقدام به تحصیل مال جرم تلقی نمی شود.
جرم تحصیل مال به طریق نامشروع به دست آوردن هر نوع مال (منقول و غیرمنقول، پول و …) را در بر می گیرد.
عناصر تشکیل دهنده جرم تحصیل مال نا مشروع کدام اند؟
عناصر تشکیل دهنده جرم تحصیل مال نامشروع به شرح زیر می باشد:
عنصر قانونی: عنصر قانونی همان قانونی است که جرم بودن یک موضوع را تعریف کرده و مجازات آن را تعیین می کند. عنصر قانونی جرم تحصیل مال نامشروع در در ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری به تفصیل شرح داده شده است.
عنصر مادی: عنصر مادی نمود آشکار و بیرونی جرم است، در حقیقت آنچه محقق می شود و اتفاق می افتد عنصر مادی است. عنصر مادی جرم تحصیل مال نامشروع از سه بخش رفتار مجرمانه، اسباب و لوازم مورد نیاز جهت انجام جرم و نتیجه ی حاصل از آن تشکیل شده است. هر نوع رفتار و عملی که به صورت عمدی باعث شود فرد اموال دیگران را به صورت غیرقانونی تصاحب کند رفتار مجرمانه محسوب می شود. ممکن است رفتار مجرمانه به خودی خود از لحاظ قانونی جرم تلقی نشود و در قانون مجازاتی برای آن تعریف نشده باشد، به عنوان مثال اگر فردی با دروغ و تقلب اموال دیگری را تصاحب کند دروغ گفتن یک رفتار مجرمانه است که در قانون مجازاتی برای آن تعیین نشده است.
عنصر روانی: عنصر روانی به قصد و اراده ی مجرم و آگاهی از نامشروع بودن فعل بر می گردد.
رسیدگی به جرم تحصیل مال از طریق نامشروع
برای پیگیری جرم تحصیل مال نامشروع ابتدا باید در کلانتری یا دفتر خدمات الکترونیک قضائی طرح شکایت شود. بعد از آن پرونده به دادسرای عمومی محل وقوع جرم ارسال می شود.
دادگاه صالح رسیدگی به جرم تحصیل مال نامشروع، دادگاهی است که در محل وقوع عنصر مادی جرم قرار دارد.
قانون مجازات و حکم تحصیل مال نامشروع در قانون اساسی چیست؟
همان طور که در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری آمده است مجازات جرم تحصیل مال از طریق نامشروع رد اصل مال، ۳ ماه تا ۲ سال حبس یا جریمه نقدی معادل دو برابر مال به دست آمده می باشد.
در اصل ۴۹ قانون اساسی نیز آمده است: “دولت موظف است ثروت های ناشی از ربا، غصب، رشوه، اختلاس، سرقت، قمار، سوء استفاده از موقوفات، سوء استفاده از مقاطعه کاری ها و معاملات دولتی، فروش زمین های موات و مباحات اصلی، دایر کردن اماکن فساد و سایر موارد غیرمشروع را گرفته و به صاحب حق رد کند و در صورت معلوم نبودن او به بیت المال بدهد. این حکم باید با رسیدگی و تحقیق و ثبوت شرعی به وسیله دولت اجرا شود”.
جرم تحصیل مال نامشروع با جرم کلاهبرداری تفاوت دارد. تعاریف هر دوی این جرائم در قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشاء و کلاهبرداری آمده است.
معاونت در جرم تحصیل مال نامشروع به چه معناست؟
معاونت در جرم به معنای شراکت در ارتکاب جرم می باشد که دارای شرایطی است. یکی از این شرایط این است که فرد و مجرم اصلی قصد و نیت مشترک داشته باشند. علاوه بر آن باید در تقدم و تأخر اعمالی که منجر به حصول نتیجه ی مجرمانه می شود با یکدیگر هماهنگ باشند. طبق ماده ی۱۲۶ قانون مجازات اسلامی: “همکاری در جرم، به روش تهدید، تحریک یا تطمیع و یا با کمک فریب دادن و یا سوء استفاده کردن از داشتن قدرت یا فراهم کردن وسایل ارتکاب جرم یا طریق ارتکاب جرم، انجام می شود”.
جرم تحصیل مال از طریق نامشروع یک جرم آنی است و به محض ارتکاب قابل شکایت و رسیدگی می باشد.
تبانی در تحصیل مال نا مشروع یعنی چه؟
تبانی در تحصیل مال نامشروع به معنای این است که دو یا چند نفر با هدف مشترک و با همکاری یکدیگر مالی را به صورت نامشروع تصاحب کنند.
میزان حبس تحصیل مال نامشروع به چه مدت می باشد؟
میزان حبس در جرم تحصیل مال نامشروع از ۳ ماه تا ۲ سال می باشد.
اگر یکی از مأموران دولت متهم به تحصیل مال نامشروع شود تا زمان صدور حکم از سمت خود تعلیق می گردد.
تکلیف اموال و دارایی های به دست آمده از طریق تحصیل مال نامشروع چه می شود؟
همان طور که در ماده ۲ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری آمده است، در صورت اثبات جرم در مرحله اول مجرم باید اصل مال را به صاحب اصلی آن بازگرداند. در ماده ۹ قانون مجازات اسلامی نیز آمده است: “مجرم باید مالی را که در اثر ارتکاب جرم تحصیل کرده است، اگر موجود باشد، عینا و اگر موجود نباشد، مثل یا قیمت آن را به صاحبش رد کند و از عهده خسارات وارده نیز برآید”.
نقش وکیل تحصیل مال از طریق نامشروع در این پرونده ها چیست؟
جرم تحصیل مال از طریق نامشروع یک جرم کیفری است. چه به عنوان شاکی و چه به عنوان متهم اگر پرونده ای با موضوع تحصیل مال نامشروع دارید آن را به یک وکیل کیفری بسپارید. داشتن وکیل در پرونده های کیفری اهمیت بسیاری دارد. جرم تحصیل مال نامشروع جزء جرائمی است که می تواند مجازات های سنگینی در پی داشته باشد. نداشتن دانش حقوقی در این پرونده ها می تواند منجر به خسارت های جبران ناپذیری شود. برای ارائه شکایت و نوشتن شکوائیه نیز حضور یک وکیل متخصص و آشنا به امور کیفری تاثیر زیادی در حصول به نتیجه مورد نظر دارد.
جهت مشاوره می توانید با مشاوران حقوقی ما در ارتباط باشید.
